Program terapeutyczny "Ja też potrafię" został opracowany dla dzieci 5 i 6 –letnich mających trudności w zakresie rozwoju sprawność językowej i komunikacyjnej, sprawności grafomotorycznej, percepcji słuchowej i wzrokowej. Jest wykorzystywany w trakcie pracy indywidualnej z dziećmi podczas zajęć korekcyjno – kompensacyjnych organizowanych w ramach pomocy psychologiczno – pedagogicznej.
Cele ogólne programu:
- stymulowanie i usprawnianie rozwoju funkcji psychomotorycznych
- wyrównywanie braków w wiadomościach i umiejętnościach
- umożliwienie dzieciom uzyskania gotowości szkolnej
Cele szczegółowe:
- kształtowanie komunikatywności mowy i rozwijanie mowy jako czynności umysłowej.
- wzbogacanie zasobu słownictwa poprzez stwarzanie okazji do rozmów, dyskusji i swobodnego wypowiadania się.
- wspomaganie rozwoju sprawności manualnej i graficznej
- usprawnianie percepcji wzrokowej i słuchowej
- usprawnianie orientacji w schemacie własnego ciała i przestrzeni
- ćwiczenia koncentracji uwagi
- wspomaganie rozwoju ruchowego
- motywowanie do systematycznej pracy i ćwiczeń
- rozbudzanie wiary we własne siły i możliwości
- wzmacnianie pozytywnej i adekwatnej samooceny
Wymienione cele mogą być osiągnięte przez wczesne wykrycie dysfunkcji rozwojowych i prowadzenie oddziaływań terapeutycznych dostosowanych do wieku dziecka jak i rodzaju stopnia zaburzenia.
Program "Ja też potrafię" opracowany w oparciu o podstawę programową wychowania przedszkolnego ma wspomóc w osiągnięciu poniższych umiejętności określonych podstawą programową:
Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci:
- w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań
Wspomaganie rozwoju mowy dzieci:
- zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym
- mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji
- uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi
- w zrozumiały sposób mówi o swoich potrzebach i decyzjach
Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia:
- przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych obserwowanych zmianach)
- grupuje obiekty w sensowny sposób (klasyfikuje) i formułuje uogólnienia typu: to do tego pasuje, te obiekty są podobne, a te są inne
- stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć
Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci:
- jest sprawne fizycznie lub jest sprawne w miarę swoich możliwości, jeżeli jest dzieckiem mniej sprawnym ruchowo
- uczestniczy w zajęciach ruchowych
Wychowanie przez sztukę – muzyka i śpiew, pląsy i taniec:
- śpiewa piosenki; chętnie uczestniczy w zbiorowym śpiewie, w tańcach i muzykowaniu
- dostrzega zmiany dynamiki, tempa i wysokości dźwięku utworu muzycznego, w skupieniu słucha muzyki
- tworzy muzykę, korzystając z instrumentów perkusyjnych
Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną:
- liczy obiekty i rozróżnia błędne liczenie od poprawnego
- wyznacza wynik dodawania i odejmowania, pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych
- ustala równoliczność dwóch zbiorów, posługuje się liczebnikami porządkowymi
- rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów
- wie, na czym polega pomiar długości, i zna proste sposoby mierzenia: krokami, stopa za stopą; zna stałe następstwo dni i nocy, pór roku, dni tygodnia, miesięcy w roku
Kształtowanie gotowości do nauki czytania i pisania:
- potrafi określić kierunki oraz miejsca na kartce papieru, rozumie polecenia typu: narysuj kółko w lewym górnym rogu kartki, narysuj szlaczek, zaczynając od lewej strony kartki
- potrafi uważnie patrzeć (organizuje pole spostrzeżeniowe), aby rozpoznać i zapamiętać to, co jest przedstawione na obrazkach
- dysponuje sprawnością rąk oraz koordynacją wzrokowo – ruchową potrzebną do rysowania, wycinania i nauki pisania
- interesuje się czytaniem i pisaniem; jest gotowe do nauki czytania i pisania
- słucha np. opowiadań, baśni i rozmawia o nich; interesuje się książkami
- układa krótkie zdania, dzieli zdania na wyrazy, dzieli wyrazy na sylaby
- wyodrębnia głoski w słowach o prostej budowie fonetycznej
- rozumie sens informacji podanych w formie uproszczonych rysunków oraz często stosowanych oznaczeń i symboli, np. w przedszkolu, na ulicy, na dworcu
Podczas realizacji programu wykorzystywane są następujące metody pracy z dzieckiem:
- Elementy Metody Dobrego Startu wg M. Bogdanowicz
- Kinezjologia edukacyjna G. Dennisona
- Stymulowanie rozwoju dzieci zakresie usprawniania rozwoju intelektualnego i emocjonalnego wg E. Gruszczyk – Kolczyńskiej
- Pedagogika zabawy
- Metody: słowne, praktyczne, oglądowe, problemowe
Wszystkie metody są wspierane przez odpowiednio dobrane formy pracy inicjujące aktywność dziecka w zależności od jego indywidualnych możliwości.
Podczas indywidualnej pracy z dzieckiem powinny być uwzględniane zasady pracy korekcyjno – kompensacyjnej z dzieckiem:
- zasada indywidualizacji
- zasada stopniowania trudności
- zasada celowości
- zasada wszechstronności
- zasada życzliwości
Dla potrzeb programu stosuje się formy pracy, które sprzyjać będą zdobywaniu przez dziecko nowych umiejętności i wiadomości:
- praca w małym zespole
- praca indywidualna
- ćwiczenia praktyczne
Program jest realizowany od 2011 roku. i wchodzi w skład zestawu programów wychowania przedszkolnego naszej placówki. Ze względu na charakter programu koniecznością staje się ścisła współpraca z rodzicami dzieci zakwalifikowanych do objęcia pomocą psychologiczno – pedagogiczną.